Robert Graves Mity greckie

Podstrony

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.74c) ; jeden z braci uniknął śmierci, poniewa\ mógł wykazać się boskimpochodzeniem.Podobna para bli\niaków, Idas i Linkeus, została wprowadzona do opowieści poto, by ten właśnie element podkreślić.!1.le imię Pejritoosa ("ten, który się obraca"), dowodzi, \ei on miał pełne prawo do tytułu świętego króla, a na jednym z malowideł z południowych Włochwidzimy go, gdy wstępuje do nieba i \egna się z Tezeuszem pozostającym u boku BoginiSprawiedliwości, jak gdyby był tylko zwyczajnym blizniakiem-zastępcą.4.Uwiedzenie Heleny, w chwili gdy składała ofiary, przypomina porwanie Orejtyi,przezBoreasza (zob.48a) i być mo\e zostało wydedukowane z tego samego obrazu przedstawiającegoorgie erotyczne podczas ateńskich Tesmoforiów.Oczywiście jest równie\ mo\liwe, \e w sanktua-rium attyckiej bogini Heleny w Afidnaj znajdował się wizerunek lub inny przedmiot kultu, któryAteńczycy ukradli lakońskiej odpowiedniczce tej bogini - jeśli odwiedziny w Tartarze sąpowtórzeniem opowieści, mogli dokonać najazdu morskiego na Tajnaros - i to miasto właśnieodebrali potem Spartanie.5.Czteroletni pobyt Tezeusza w Tartarze odpowiada okresowi, po którym święty królzazwyczaj ustępował miejsca śwemu blizniakowi-zastępcy, zostającemu wówczas nowym świę-tym królem, wskrzeszonym Tezeuszem.Ateńczycy usiłowali awanśować swego narodowegoherosa do rangi boga olimpijskiego, podobnie jak to uczynili z Heraklesem i Dionizosem,utrzymując, \e uniknął śmierci ale peloponezyjscy nieprzyjaciele zdołali pokrzy\owae im plany.Niektórzy utrzymywali, \e nigdy mu się to nie udało, lecz spotkała go wieczna kara, podobniejakIksjona i Syzyfa.Inni interpretowali opowieść racjonalistycznie, twierdząc, \e dokonał najazduna Kichyros, a nie na Tartar, i usiłowali wyjaśnić, \e Pejritoosa nie pogryzł Cerber, lecz psymoloskie, największe i najgrozniejsze bestie w Grecji.Najbardziej wspaniałomyślnym ustęps-twem na rzecz mitu ateńskiego było przyznanie, \e Tezeusz wypuszczony za kaucją po upokarza-jących przejściach na Fotelu Zapomnienia (zob.37.2) przekazał z przeprosinami większośćswoich świątyń i sanktuariów Heraklesowi Wybawcy, którego prace i cierpienia naśladował.6.Tezeusz był jednak herosem swoistej rangi i trzeba mu przyznać, \e pokonał wrota piekielne103.6-104.d 315w tym znaczeniu, \e przedostał się do samego środka kreteńskiego labiryntu, gdzie czekała naniego śmierć, po czym udało mu się wydostać stamtąd cało.Gdyby potęga lądowa Ateńczyków #,#dorównywała ich potędze morskiej, Tezeusz zostałby Olimpijczykiem lub przynajmniej narodo-wym półbogiem.Ośrodkiem wrogości w stosunku do Tezeusza były zapewne Delfy.Tamtejszawyrocznia apollińska znana była z przypochlebiania się Spartanom walczącym z Atenami.104ZMIEft TEZEUSZAa.W tym czasie #iedy Tezeusz przebywał w Tartarze, Dioskurowie zebraliarmię zło\oną z Lakończyków i Arkadyjczyków, wyruszyli na Ateny i za\ąda-li wydania Heleny.Ateńczycy zaprzeczyli, jakoby ją ukrywali, twierdząc, \enie mają pojęcia, gdzie Helena przebywa, wobec czego Dioskurowie przystą-pili do łupienia Attyki.Wreszcie mieszkańcy Dekelei, którzy ganili postępo-wanie Tezeusza, zaprowadzili ich do Afidnaj.Dioskurowie odnalezli tam swąsiostrę, wyzwolili ją, po czym zburzyli doszczętnie miasto.Dekelejczycy nadaljednak zwolnieni byli od wszystkich podatków spartańskich i mieli prawo dozaszczytnych miejsc podczas uroczystości spartańskich.Tylko ich ziemieoszczędzono w wojnie peloponeskiej, kiedy to najaad spartański spustoszyłAttykę.1b.Inni natomiast opowiadają, \e miejsce pobytu Heleny zdradził pewienArkadyjczyk, Akademos albo Echedemos, którego do Attyki zaprosił Tezeusz.Wiadomo, \e Spartanie otaczali go za \ycia wielkim szacunkiem i oszczędzalijego niewielki mająteczek nad rzeką Kefisos, w odległości sześciu stadionów*od Aten.Miejsce to nazywa się obecnie Akademią.Jest to piękny, dobrzenawodniony park, w którym spotykają się filozofowie; by wymieniać swebezbo\ne poglądy na naturę bogów.2c.Arkadyjskim oddziałem armii Dioskurów dowodził Maratos# który,posłuszny wyroczni, zło\ył siebie w ofierze na czele swych wojsk.Niektórzytwierdzą, \e to od niego, a nie od Maratona, ojca Sikiona i Koryntosa, wzięłoswą nazwę miasto Maraton.3 d.Ajgeus skazał na wygrlanie Peteosa, syna Orneusa i wnuka Erechteusa.Dioskurowie, pragnąc upokorzyć Tezeusza, sprowadzil gnania Meneste-usa, syna Peteosa, i mianowali go regentem Aten.�w enesteus był pierw-szym demagogiem.Podczas nieobecności Tezeusza przebywającego pod-ówczas w Tartarze potrafił przypodobać się ludowi ateńskiemu, przypomi-nając arystokracji, \e federalizacja pozbawiła ich władzy, biednym zaś tłu-macząc, \e zabrano im ojczyznę i religię, czyniąc ich poddanymi awanturni-' Miara d#ugości w Grecji staro\ytnej,1 stadion =190 m.316 104.d-104.i #ka niewiadomego pochodzenia, który zresztą ustąpił z tronu i podobno ju\nie \yje.4e.Po upadku Afidnaj, gdy Ateny były ju\ zagro\one, Menesteus przekonałlud, \e Dioskurów nale\y powitać jako dóbroczyńców i wyzwolicieli miasta.Zachowali się zresztą bardzo przyzwoicie i za\ądali jedynie dopuszczenia ichdo misteriów eleuzyńskich; podobnie jak dopuszczono do nich Herakleśa.śyczenie ich spełniono i w ten sposób Dioskurowie zostali honorowyini oby-watelami Aten.Adoptował ish Afidnos, tak jak to uczynił Pylios z Herakle-sem.Odtąd, w dowód wdzięczności za łaski okazanepospólstwu,.oddawanoim cześć boską, gdy wschodziła ich konstelacja.Dioskurowie, uradowanizabrali z powrotem do Sparty Helenę wraz z Ajtrą, matką Tezeusza, i siostrąPejritoosa jako jej słu\ącą.Niektórzy twierdzą, \e Helena była jeszcze dzie-wicą, inni, \e była ju\ w cią\y i po drodze, w Argos, urodziła Tezeuszowicórkę ifigenię i tam te\ ustanowiła sanktuaxium Artemidy w podzięc# zaszczęśliwy poród.5f.Tezeusz, który #v niedługim czasie wrócił z Tartaru, wzniósł natychmiastołtarz Heraklesowi Wybawcy i przekazał mu prawie wszystkie swoje świąty-nie i gaje z wyjątkiem czterech, które zachował dla siebie.Był jednak bardzoosłabiony po torturach, Ateny zaś zastał tak straszliwie zdemoralizowanewalkami partyjnymi i buntami, \e nie potrafił du\ej utrzymać#porządkupublicznego.6 Cichcem wywiózł swe dzieći z miasta na Eubeję, gdzie zaopie-kował się nimi Elpenor, syn Chalkodonta - niektórzy twierdzą, \e dzieci sameuciekły tam przed jego powrotem - po czym uroczyście przeklął miasto z góryGargettos i popłynął na Kretę, gdzie obiecał mu schronienie Deukalion.g.W czasie burzy okręt zboczył z kursu i pierwszym lądem, który Tezeuszzobaczył, b#>ła wyspa Skyros, w pobli\u Eubei, gdzie król Likomedes, chocia\\ył w wielkiej przyjazni z Menesteuśem przyjął go z wszelkimi honoraminale\nymi jego sławie i rodowi.Tezeusz, który odziedziczył majątek naSkyros, prosił o pozwolenie osiedlenia się na wyspie, ale Likomedes, od dawnauwa\ający ten majątek za swoją własność, pod pretekstem pokazania mugranic posiadłości wyprowadził go na szczyt skały i strącił z niej, opowiadającpotem, \e Tezeusz pijany po uczcie spadł do morza.'h [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

bezglutenowo.pev.pl