Podstrony
- Strona startowa
- Holt Victoria Córki Anglii 14 Tajemnica jeziora œwiętego Branoka
- Clarke Arthur C Tajemnica Ramy (SCAN dal 1137)
- Freedom Long Max Wiedza tajemna w praktyce
- Olszakowski Tomasz Pan Samochodzik i tajemnice warszawskich fortow
- Żšdło Leszek Tajemne Moce Umyslu
- Hoff Benjamin Tao Kubusia Puchatka
- Żuławski Jerzy Na srebrnym globie
- Lew Tolstoj Anna Karenina
- William Golding Wieza
- Lem Stanislaw Bezsennosc
- zanotowane.pl
- doc.pisz.pl
- pdf.pisz.pl
- wblaskucienia.xlx.pl
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Zmierć nie jest niczyminnym, ni\ przetopieniem i anihilacjÄ… ludzkich czÄ…stek w wiel-kim kotle wszechÅ›wiata2.Å›aden ze stoików nie uznaje caÅ‚ko-witej nieÅ›miertelnoÅ›ci indywidualnego \ycia 3.Aczkolwiek stosunek stoików do Å›mierci wykazuje siÄ™bezsilnoÅ›ciÄ…, to i tak bardziej zasÅ‚uguje na nobilitacjÄ™ ni\ sta-nowisko filozofów, którzy w ogóle ignorujÄ… Å›mierć.Epiktet, takjak wszyscy filozofowie przedchrzeÅ›cijaÅ„scy, podporzÄ…dkowujesiÄ™ losowi.W stanowisku Epikteta i tych, co podzielajÄ… podob-ne mniemania, widać bolesnÄ… sprzeczność.Owi uÅ›miechniÄ™cipesymiÅ›ci próbujÄ… dać nam pedagogiczne recepty i przedsta-wiajÄ… siebie jako nielÄ™kajÄ…cych siÄ™ Å›mierci, podczas gdy w isto-cie cierpiÄ… mÄ™ki, wywoÅ‚ane dziwacznÄ… pustkÄ… w ich duszach.I je\eli czÅ‚owiek przedchrzeÅ›cijaÅ„skiego Å›wiata sÅ‚yszy od nich1Epiktet, Biesiedy (przekÅ‚ad G.A.Taronian), ks III, rozdz.13, 14 17, [w:]Wiestnik driewniej istoryi, 1976 nr 1, s.218.2N.M.Papadopoulos, Ÿ ˜±Å±Ä¿¶ º±¹ ±¹ µµÄ±Ä±Å±Ä¹¿¹ À±Á±Ãıõºº±Ä± ı ¹ÃÄ¿Á¹º± ²¹²»¹± Ä·¶., Ateny 1965, s.14.3K.D.Georgoulis, ™¿ÃÄ¿Á¹± Ä·¶ •»»·Å¹º·¶ ¦¹»¿Ã¿Æ¹±¶, Ateny 1975, t.1,s.391.36 II.ZWIECKA FILOZOFIA O ZMIERCItylko dogmatyczne deklaracje, to ogarnia go melancholia i drÄ™-czÄ…cy lÄ™k przed Å›mierciÄ….WÄ…tpliwoÅ›ci i ograniczeniaCaÅ‚a filozofia Å›wiatowa staje w zdumieniu przed realno-Å›ciÄ… Å›mierci.Poniewa\ daleka jest od Å›wiatÅ‚a Boskiego Obja-wienia, filozofia ta pogrÄ…\a siÄ™ w chaosie i porusza po omackuw zupeÅ‚nych ciemnoÅ›ciach.Nie mo\emy poÅ›wiÄ™cić uwagiwszystkim filozofom niechrzeÅ›cijaÅ„skim.W koÅ„cu \aden z nichnie udziela nam zadowalajÄ…cych objaÅ›nieÅ„ i w istocie wszyscyznajdujÄ… siÄ™ w jednym nurcie.Zajmiemy siÄ™ tylko niektórymiideami nauk filozoficznych ostatnich stuleci.Francuski filozof Michel de Montaigne (1533 1592)w jednej ze swoich prac, specjalnie poÅ›wiÄ™conej Å›mierci, chceprzekonać czÅ‚owieka, \eby nie baÅ‚ siÄ™ jej.W wielu wywodachpodÄ…\a za filozofami staro\ytnymi i moralistami, rzymskimiklasykami, w szczególnoÅ›ci za SenekÄ….Ale zarówno ta rozpra-wa Montaigne a, jak i inne jego prace, peÅ‚ne sÄ… wÄ…tpliwoÅ›ci.Filozofia autora zmienia siÄ™ z roku na rok.PoczÄ…tkowo wy-stÄ™powaÅ‚ jako stoik.Jego poglÄ…dy na Å›mierć sprowadzaÅ‚y siÄ™w ogólnej mierze do tego, \e nale\y kochać \ycie i bać sięśmierci.Montaigne podkreÅ›laÅ‚ myÅ›l staro\ytnych: Filozofia tonauka umierania.Pózniej z du\ym sceptycyzmem gÅ‚osiÅ‚ po-glÄ…d, \e prawdy ludzkie przewa\nie przeczÄ… sobie wzajemnie.Montaigne zachwycaÅ‚ siÄ™ Epikurem, a kiedy poznaÅ‚ ateistÄ™ Lu-krecjusza, byÅ‚ wstrzÄ…Å›niÄ™ty! Niekiedy pojawia siÄ™ w poglÄ…dachMontaigne a coÅ› pozytywnego, w istocie jednak trwa onw sprzecznoÅ›ciach i w sceptycyzmie, ubarwiajÄ…cych wiÄ™kszÄ…część jego filozofii. Zmierć powiada filozof pesymista, Arthur Scho-penhauer (1788 1860) to sen, w którym indywidualność ule-ga zapomnieniu.Jednak\e ten sÅ‚ynny negator \ycia przepeÅ‚-niony jest.umiÅ‚owaniem \ycia! Czyni, co mo\e, by uniknąćśmierci i ogarnia go panika, gdy widzi, \e ona zbli\a siÄ™ do nie-go! Gdy zaÅ› mówi o Å›mierci, pocieszajÄ…c czÅ‚owieka, udaje musiÄ™ tylko zÅ‚amać serce tego, któremu miaÅ‚ przynieść pociechÄ™!Jako panteista, Schopenhauer wierzyÅ‚, albo zakÅ‚adaÅ‚, \e wierzyII.ZWIECKA FILOZOFIA O ZMIERCI 37w to, i\ wyjaÅ›niÅ‚ nam tajemnicÄ™ Å›mierci.W samej rzeczy, ni-czego jednak nie wyjaÅ›niÅ‚. Na Å›mierć rzucono oszczerstwa, najbardziej oszukaÅ„czew Å›wiecie.W istocie Å›mierć jest najsÅ‚abszÄ… formÄ… \ycia mó-wi Michael Kramer, postać ze sztuki (pod tym samym tytuÅ‚em)Gerharta Hauptmanna (1862 1946).Ale Hauptmann w swoichutworach zawarÅ‚ wiele sprzecznoÅ›ci, tak\e we wspomnianejsztuce nasyconej ideami fatalistycznymi i deterministycznymi.Ten okrzyk Kramera po Å›mierci syna wyra\a, oczywiÅ›cie, jakÄ…Å›prawdÄ™, ale niemiecki poeta i dramaturg, tÄ… peÅ‚nÄ… ekspresji fra-zÄ… poetyckÄ… sygnalizuje jedynie problem, który pozostaje nie-rozstrzygniÄ™ty.Hauptmann mówi, \e Å›mierć jest formÄ… \ycia.Ale jakÄ… formÄ… \ycia? SÅ‚owa Hauptmanna odpowiadajÄ… w isto-cie strofom Eurypidesa: Kto wie, czy \ycie nie jest Å›mierciÄ…,a Å›mierć \yciem?Poeta filozof Rainer Maria Rilke (1875 1926) równie\pozostawia problem Å›mierci bez zadowalajÄ…cych wyjaÅ›nieÅ„
[ Pobierz całość w formacie PDF ]