Diogenes Zywoty i poglady slynnych filozofow

Podstrony

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Nie będziesię jednak czuł mniej szczęśliwy mędrzec, jeżeli muzabraknie tych wartości.Będzie brał udział w życiupublicznym, zawrze związek małżeński, nie naruszy1Por.wyżej III 27. 195są częściami czasu.Dlatego bez natury świata nie byłobyczasu; od kiedy istnieje świat, jest także, istnieje takżeczas.Aby mógł powstać czas, zostały stworzone słońce,księżyc, planety.Aby zaś liczba pór roku mogła byćpoznana i aby istoty żyjące uczestniczyły w pojęciuliczby, bóg rozpalił światło słońca.W kręgu ponadziemią jest księżyc, w dalszym słońce, powyżej nichsą planety.Zwiat jest tworem ożywionym, bo jest związany z oży-wiającym ruchem.Aby świat, który został stworzonyna podobieństwo istoty żywej i rozumnej, stał się pełny,stworzona została natura innych istot żywych.A po-nieważ świat został zaludniony - musiało także zo-stać zaludnione niebo, i to zaludnione przez bogów,którzy na ogół mają naturę ognistą.Innych istotżywych są trzy rodzaje: ptaki, zwierzęta wodne, zwie-rzęta lądowe.Ziemia jest starsza od wszystkich bogówniebiańskich.Została tak utworzona, że powodujezmiany nocy i dnia.Znajdując się w środku, obracasię dookoła środka.Ponieważ są dwie przyczyny, trzeba powiedzieć,że pewne rzeczy dzieją się dzięki rozumowi (�� ),inne zaś z konieczności (�� ).Dotych ostatnich należą powietrze, ogień, ziemia, woda,które wprawdzie, ściśle mówiąc, nie są elementami(��), lecz raczej nosicielami elementów (��-��).Składają się one z trójkątów i rozpadają się nanie.Elementami ich są trójkąty prostokątne nierówno-boczne i równoboczne.Pierwszymi zasadami i przyczynami są, jak wyżejpowiedziano, rozum i konieczność; dla pierwszejwzorem jest bóg, dla drugiej materia.Materia musibyć bezkształtna jak wszystko inne, co zdolne jest 196przyjmować jakąś formę.Przyczyna tego ma charak-ter konieczny.Materia bowiem, przyjąwszy w siebieidee, rodzi substancje (��), a z powodu nierów-ności ich sił zostaje wprawiona w ruch i będąc w ruchuwprawia z kolei w ruch to, co z niej powstało.Po-czątkowo poruszało się to ruchem bezrozumnym i bez-ładnym, ale gdy pózniej zaczęło się przekształcaćwe wszechświat, wówczas dzięki przyjętym w siebieideom zostało doprowadzone przez boga do harmoniii ładu.Przed powstaniem nieba dwie już były przy-czyny oraz powstanie jako trzecia przyczyna.Niebyły one jednak jeszcze wyrazne, znajdowały się w staniezaczątkowym i nieuporządkowanym.A kiedy wszech-świat już powstał, one też zostały uporządkowane.Ze wszystkich istniejących ciał utworzyło się niebo.Platon uważa, że bóg i dusza są bytami bezcielesnymii dzięki temu najlepiej zabezpieczonymi przed zni-szczeniem i cierpieniem.Jak już o tym była mowa1,Platon uważał idee za pewnego rodzaju przyczynyi zasady tego, że świat naturalny jest taki, jaki jest.O dobru i złu Platon nauczał, co następuje: celemczłowieka jest upodobnić się do boga.Cnota zaś, choćsama wystarcza do osiągnięcia szczęśliwości, potrze-buje jednak narzędzi pożytecznych dla ciała, a więcsiły, zdrowia, dobrych zmysłów i innych tym podo-bnych czynników, a także dóbr zewnętrznych, takichjak bogactwo, dobre pochodzenie, sława.Nie będziesię jednak czuł mniej szczęśliwy mędrzec, jeżeli muzabraknie tych wartości.Będzie brał udział w życiupublicznym, zawrze związek małżeński, nie naruszy1Por.wyżej lit 27. 197ustanowionych praw, w miarę możności będzie sięstarał nadawać swej ojczyznie prawa, chyba żebyuważał, iż stan rzeczy jest beznadziejny z powoduznieprawienia ludu.Sądził, że bogowie interesująsię sprawami ludzi i są natury duchowej.On pierwszydowodził, że pojęcie piękna związane jest z pojęciemtego, co godne pochwały, rozumne, pożyteczne, sto-sowne i harmonijne, i że wszystkie te pojęcia są opartena naturze i z nią zgodne.Platon rozprawiał także o właściwym używaniusłów i on też pierwszy stworzył systematyczną naukęnależytego stawiania pytań i odpowiedzi; sam tegoprzestrzegał, nawet przesadnie.Sprawiedliwość przed-stawiał w swoich dialogach jako prawo boskie, któresilniej skłania ludzi do postępowania sprawiedliwego,grożąc im karą także po śmierci, jeżeli dopuszcząsię występków.Niektórzy robią mu zarzut, że w argu-mentacji uciekał się do mitu; tak i w tej kwestiiodwoływał się do losu człowieka po śmierci, o którymnic nie wiadomo, ażeby odwieść go od czynienia zła.Takie były jego poglądy.1Wedle Arystotelesa Platon dzielił rzeczy w nastę-pujący sposób: spośród dóbr jedne są w duszy, innew ciele, a jeszcze inne na zewnątrz nas.Tak więcsprawiedliwość, rozwaga, męstwo, umiarkowanie i innetym podobne dobra są w duszy, piękno zaś, dobry wy-gląd, zdrowie, siła w ciele, a przyjaciele, szczę-śliwość ojczyzny i bogactwo na zewnątrz nas.Dóbr są trzy rodzaje: jedne w duszy, inne w ciele,1Chodzi tu o przypisywane Arystotelesowi pismo O podziałach,[scil.platońskich] ("��).Pismo to powstało piawdopodobniew epoce hellenistycznej, a zachowała się jedynie pózniejsza jego prze-róbka z czasów chrześcijańskich. 1981a jeszcze inne na zewnątrz nas ; są również trzy ro-dzaje przyjazni: jedna jest naturalna (��), drugatowarzyska (��), trzecia oparta na gościnności(��) [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

bezglutenowo.pev.pl