Podstrony
- Strona startowa
- Diogenes Zywoty i poglady slynnych filozofow
- Heisenberg Werner Carl Fizyka a filozofia
- Filozofia. Zarys historii A Karpiński, J Kojkoł
- Werner Carl Heisenberg Fizyka a filozofia (2)
- Czarnecki Piotr Koncepcja umyslu w filozofii De
- Karpyshyn Drew Darth Bane 01 Droga Zagłady
- Robert Graves Mity greckie
- Aldiss Brian W Wiosna Helikonii
- Dav
- King Stephen Talizman
- zanotowane.pl
- doc.pisz.pl
- pdf.pisz.pl
- alpha1982.htw.pl
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.41 04.EGZYSTENCJALIZM FENOMENOLOGICZNY.- Wypracowana przez feno-menologię technika oglądu i opisu tego, co bezpośrednio dane, mo\e być stoso-wana nie tylko przy uprawianiu teorii poznania czy budowania podwalin teoriibytu, lecz równie\ przy penetracji subiektywności, indywidualnego strumieniaświadomości.Zresztą fenomenologowie, E.Husserl i M.Scheler, dostarczyliszeregu opisów i analiz inspirujących egzystencjalistów, wa\nych dla właściwe-go ujęcia bycia-człowieka-w-świecie.Typowymi przedstawicielami egzystencjalizmu fenomenologicznego (zwane-go te\ fenomenologią egzystencjalną) są: Martin Heidegger (1889-1976), JeanPaul Sartre (1905-1980) oraz Maurice Merleau-Ponty (1908-1961).Najwa\niejszym z nich pod względem filozoficznym i bardzo wpływowymmyślicielem jest Heidegger.Dla niego człowiek to byt niejako rzucony w świat;jako Dasein" (to-oto-tutaj-istnienie) jest konkretnym ujawnieniem - jedynymdostępnym człowiekowi - bytu.Byt ( Sein") jednak nie tylko odsłania się, lecz iukrywa, ma aspekty pozytywne i negatywne, racjonalne i irracjonalne.Byt( Sein") jest horyzontem tego, co dane, warunkiem poznawalności tego, cobytuje (bytów - Seiende").Nabiera sensu w relacji do Dasein" (egzystencjiludzkiej).Istotą człowieka ( Dasein") - nie wchodzimy tu w szczegóły - jesttroska, ugruntowana w trwodze, w istnieniu-ku-śmierci.271 Byt ( Sein") dany jest bądz pośrednio, poprzez Dasein", bądz bezpośrednio,poprzez przedpojęciowe i niedyskursywne ujęcie, zwane przez Heideggera my-śleniem" ( Denken").Przez fenomenologię (zwaną te\ niekiedy hermeneutyką)autor Sein und Zeit rozumie poszukiwanie i ujawnianie tego, co zakryte, a costanowi sens, rację, podstawę lub cel tego, co bezpośrednio dane.Metoda Hei-deggera - znowu nie mo\emy tu wchodzić w szczegóły - pod pewnymi wzglę-dami istotnie się ró\ni od metod fenomenologicznych.Jest często interpretacją, anie oglądem200.Dodajmy, i\ fenomenologowie egzystencjalni opowiadają się (tak czy ina-czej) za realizmem i odrzucają husserlowską redukcję transcendentalną201.200Egzystencjaliści operują swoistą terminologią, trudnymi do jednoznacznego czy chocia\bywyraznego zrozumienia zwrotami (np. nicość", egzystencja poprzedza esencję", projekt");często zamiast pojęciowego sformułowania myśli znajdujemy u nich raczej hasła, wyznaczająceogólnie lub zarysowo kierunek intencji (myśli).201Z wyjątkiem G.Marcela mamy w języku polskim nadal luki, jeśli idzie o podstawowepisma niektórych egzystencjalistów.Zob.M.H e i d e g g e r , Budować - mieszkać - myśleć.Eseje wybrane, Warszawa 1977; t e n \ e , Kant a problem metafizyki, Warszawa 1989; t e n \ e ,Bycie i czas, Warszawa 1994; J.P.S a r t r e, Wyobra\enie, Warszawa 1970; t e n \ e , Marksizma egzystencjalizm, Twórczość" 1957, 4;M.M e r l e a u - P o n t y , Proza świata.Eseje o mowie, Warszawa 1976; t e n \ e , Fenomenologia percepcji.Fragmenty, Warszawa 1993 (z wstępem Od tłumacza" J.Migasińskiego); K.J a s p e r s, Autobiografia filozoficzna, Toruń 1993 (wcześniej w Więzi" 1976 i 1977); t e n \ e , Filozofia egzystencji.Wybór pism, Warszawa 1990;t e n \ e , Rozum i egzystencja.Nietzsche a chrześcijaństwo.Warszawa 1991.O filozofii Heideggera pisali u nas głównie A.Wawrzyniak, J.Tischner, K.Michalski, B.Baran {Saga Heideggera,Kraków 1988), ostatnio te\ B.Dembiński i R.Rozdzieński (autor prac o poglądach Husserla).Zob.: E.M o u n i e r, Wprowadzenie do egzystencjalizmów, Kraków 197'4; Filozofia egzystencjalna, wyboru dokonali i wstępem opatrzyli L.Kołakowski i K.Pomian, Warszawa 1965; A.W a-w r z y n i a k, Metafizyka i człowiek.Niektóre aspekty problemu metafizyki w fenomenologiiegzystencjalistycznej, w: O Bogu i o człowieku, s.257-281; W.A.L u i j p e n, Fenomenologiaegzystencjalna, Warszawa 1972; R.G a r a u d y, Perspektywy człowieka, Warszawa 1968, s.123-126; W.G r o m c z y ń s k i, Człowiek, świat, rzeczy, Bóg w filozofii Sartre'a, Warszawa 1969;J.N o w a c z y k , Teoriopoznawcze i ontologiczne uwarunkowania ateizmu Jean-Paul Sartre'a,w: Studia z filozofii Boga, t.IV, Warszawa 1977, s.211-393; K.M i c h a 1 s k i, Heideggeri filozofia współczesna, Warszawa 1978; R
[ Pobierz całość w formacie PDF ]