Pan komisarz wojenny Lam

Podstrony

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Przybył on byłdo Galicji jako jeden z rozbitków pewnego oddziału w Sandomierskiem, który po długiej iświetnej kampanii uległ niezmiernej przemocy moskiewskiej.Zaimponował mi od razu i za-92W odcinku �Dziennika Poznańskiego� z r.1869, nr 28-33 drukowana była komedia Józefa Narzymskiego iWładysława Sabowskiego pt.Emigrant w Galicji, w której autorzy przedstawiają historię denuncjacji powstańcawobec władz austriackich przez arystokratę galicyjskiego.93Graf (niem.) hrabia; aluzja ta ośmiesza szlachtę galicyjską, która masowo kupowała austriackie tytułyarystokratyczne.94landsdragoni z śp.urzędów cyrkularnych wozni z urzędów powiatowych, które w r.1869 już nie istniały.95B�chsenspanner (niem.) rusznikarz.96pince-nez (fr.) binokle, okulary trzymające się na nosie przy pomocy sprężynki.35imponowało mi w jego osobie Królestwo Kongresowe. Mój Boże pomyślałem sobie kie-dyż to u nas przyjdzie do tego, by członkowie lwowskiego Jockey-clubu97 tak gorąco służylisprawie narodowej i tak ochoczo porzucali wystawne i wykwintne swoje życie dla trudów iniebezpieczeństw obozowych! Rozczulony do żywego, kazałem zaprząc konie do bryczki(trzymałem bowiem wówczas małą dzierżawę w Rzeszowskiem i nie zajmowałem się jeszczeliteraturą) i sam odwiozłem p.Artura Kukielskiego do Lwowa, dokąd powoływała go ko-nieczna potrzeba widzenia się z jakimś szefem sztabu.Dygnitarza tego odszukaliśmy z łatwo-ścią i ja, pożegnawszy się z p.Arturem, straciłem go z oczu na lat sześć niespełna, tak że do-piero teraz, po zasięgnięciu informacji w różnych okolicach kraju i po krótkim widzeniu się znim samym we Lwowie w zimie rb. mogę uzupełnić jego życiorys, z którego początkiemwówczas mię obznajomił.Co się zresztą tyczy tego początku, to lepiej może będzie pomówićo nim pózniej, przy zdarzającej się sposobności; teraz zaś przystąpmy do stwierdzonej, au-tentycznej zupełnie historii pobytu pana Kukielskiego w Galicji.Wymaga to zresztą niektórych wyjaśnień strategicznych i politycznych co do epoki, wktórą przypada nasza powieść.Był to rok 1863.W całej Polsce odgrywał się krwawy i strasz-ny dramat, o zakroju trochę szekspirowskim, bo obok scen wzniosłych i tragicznych nie bra-kło i komicznych.Rzecz oczywista, że tamte działy się wszystkie za kordonem, a tych wy-łączną widownią była Galicja.Najtragikomiczniejszą stroną ruchu galicyjskiego były organizujące i dezorganizujące siębez końca niektóre korpusy, których nigdy nie przekazywano Moskalom i które trzymanozawsze niby w pogotowiu od strony Krajów Zabranych, ażeby nimi szachować siły mo-skiewskie na Podolu, Wołyniu i Ukrainie.Korpusy te pochłaniały największą część pieniędzyprzeznaczonych na cele powstańcze i wysyłano do nich mnóstwo ludzi, którzy by się bylidaleko lepiej przydali w Królestwie.Po osiem i po dziesięć miesięcy trwała taka organizacja,ochotnicy niecierpliwili się, gorętsi i niesforniejsi uciekali z kwater i na własną rękę starali siędostać na teatr wojny, a rozkaz do wymarszu nie przychodził i nigdy nie przyszedł.Nie wiem, czy pan Artur Kukielski pragnął tego, czyli też może stało się to przeciw jegowoli, ale dość, że zaraz po swoim przybyciu do Lwowa otrzymał od sztabu nominację namajora i rozkaz udania się do jednego z tych oddziałów szachujących Moskwę, w dość od-ległej części kraju.Odesłano go do komisji ekspedycyjnej , ta odesłała go do jakiejść drugiejkomisji, a ta znowu odesłała go do jakiegoś komisarza, którego na żaden sposób nie mógłodszukać, bo go nie było we Lwowie wyjechał był na wieś czy do wód.Koroniarzowi wy-dało się to rzeczą niesłychaną, że władze narodowe tak opieszale biorą się do dzieła, skorochodzi o wysłanie majora, jadącego z ważną misją do oddziału.Zaniósł tedy skargę dowszystkich instancyj, a instancje rozpoczęły między sobą bardzo energiczną i gorliwą kore-spondencję w celu wyświecenia tej sprawy.Komisarz Rządu Narodowego zmuszony był in-terweniować i otrzymał odpowiedz, że mu nic do tego, bo Galicja ma swoją autonomię, aautonomiczne komisje lepiej są obznajomione ze stosunkami miejscowymi niż centralistycznewładze warszawskie.Tu znowu ze sztabu wysłano energiczną notę i naganę do komisji eks-pedycyjnej , a ta odpowiedziała nie mniej energicznym przedstawieniem.Sztab powtórzyłkategorycznie swój rozkaz, ale ten, przez pomyłkę czy przypadek, dostał się do rąk c.k.au-striackiej dyrekcji policji i nie odniósł pożądanego skutku98.P.Artur Kukielski chodził tym-97Jockey-club (ang.) klub amatorów wyścigów konnych, do którego należała przede wszystkim arystokra-cja.98Aluzja ta dotyczy rzeczywistych sporów galicyjskich komitetów powstańczych z warszawskim RządemNarodowym, jego komisarzem dla Galicji oraz wysłannikami cywilnymi i wojskowymi.Komitety opanowane wGalicji przez Białych przeciwstawiały się bardziej radykalnym zarządzeniom Rządu Narodowego.Lam zesta-wia, dla celów satyrycznych, scharakteryzowane wyżej tarcia z antagonizmem między Galicją i Austrią, polega-jącym na tym, że prowincja broniła swej samodzielności (autonomii) przed centralistycznymi zakusami Wiednia.Warszawski powstańczy Rząd Narodowy był zaś traktowany przez niektóre reakcyjne koła polityczne w Galicjiniczym rząd zaborczy.36czasem z kawiarni M�llera do Jezuickiego Ogrodu, a z Jezuickiego Ogrodu na powrót do ka-wiarni, i sarkał niemało na Galileję , nazywając niedołęstwem i nieporządkiem to, co wgruncie było przecież wierną kopią cywilnej i wojskowej organizacji, używanej od wieków wcałym państwie austriackim! Na domiar nieszczęścia, wypłoszyła go rewizja policyjna z ho-telu, w którym mieszkał, tak że nie mógł już znalezć nie tylko owego komisarza, ale nawetnoclegu.Dopiero w tej ostateczności zmiłowała się nad nim autonomia galicyjska w postacidwóch pań, wcale przystojnych, które, przechadzając się w wieczór w Ogrodzie Jezuickim,spostrzegły młodzieńca z miną bardzo rzadką, ukrywającego się w krzakach, i domyśliwszysię, że to powstaniec potrzebujący przytułku, zabrały go z sobą.Ktokolwiek miał kiedy przed sobą perspektywę przespania się na ławeczce w ogrodzielub, według okoliczności, w kordygardzie99, ten przyzna, że nic by mu nie mogło być przy-jemniejszym, jak ujrzeć nagle dwie piękne damy, zapraszające go uprzejmie, by szedł z nimi iprzyjął u nich schronienie.Niejeden wolałby może, żeby Opatrzność przystępowała w takichrazach w liczbie pojedynczej, ale p.Artur nie czuł w tej chwili najmniejszej urazy do losu wogólności, a do autonomii galicyjskiej w szczególności, za to, że go obdarzyły aż dwiema naraz opiekunkami.Miał on do tego tym mniej powodu, gdy obydwie jego wybawczynie, choć mocno różnią-ce się wiekiem, były zarówno powabne [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

bezglutenowo.pev.pl