pbi12

Podstrony

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.XIO księstwach kościelnychObecnie pozostaje nam jedynie omówić księstwa kościelne, co do których wszystkie trudnościwystępują, zanim się je posiądzie, gdyż zyskuje się je przez cnotę lub szczęście, a zatrzymuje bezjednego i drugiego.Albowiem są one oparte na starodawnych urządzeniach religijnych, a te wszystkietak są potężne i taką mają właściwość, że podtrzymują swych książąt przy władzy bez względu na to,jak ci postępują i żyją.Tylko ci książęta mają państwa, a ich nie bronią, mają poddanych, a nimi nierządzą, i nikt im nie odbiera państw, pozostawionych bez obrony, a poddani, ponieważ nie są rządzeni,nie troszczą się o nich i ani myślą, ani mogą się ich pozbyć.Są to więc jedyne księstwa, które sąbezpieczne i szczęśliwe.Lecz ponieważ są one rządzone przez siły wyższe, niedostępne dla umysłu ludzkiego, przeto nie będę onich mówił; tworzy je bowiem i utrzymuje Bóg, więc rozpatrywanie ich byłoby zarozumiałością izuchwałością.A jednakże gdyby mnie ktoś zapytał, dlaczego Kościół doszedł w rzeczach świeckich dotakiej potęgi, gdy przecież aż do pontyfikatu Aleksandra ważyli go lekko w sprawach doczesnychpotentaci włoscy, i to nie tylko ci, którzy uchodzą za potężnych, lecz nawet pierwszy lepszy baron czypan? obecnie zaś drży przed nimi król francuski, którego Kościół zdołał wypędzić z Italii, a zarazemzniszczyć Wenecjan? Chociaż te rzeczy są znane, nie wydaje mi się zbędnym przypomnieć je w pewnejmierze.Nim Karol, król francuski, wkroczył do Italii, pozostawał ten kraj pod władzą papieża, Wenecjan, królaNeapolu, księcia mediolańskiego i Florentczyków.Ci potentaci musieli uważać głównie na dwie rzeczy:jedną, aby cudzoziemiec nie wkroczył zbrojnie do Italii; drugą, aby żaden z nich nie rozszerzył swegopaństwa.Najwięcej troski budzili pod tym względem papież i Wenecjanie.I aby utrzymać w karbachWenecjan, trzeba było związku wszystkich innych państw, jak to miało miejsce dla obrony Ferrary; abyzaś powściągnąć papieża, posługiwano się baronami rzymskimi, którzy byli podzieleni na dwastronnictwa: Orisinich i Colonnów, i nigdy nie brakło przyczyn do zatargów między nimi.Oni więc,stojąc w obliczu papieża z bronią w ręku, utrzymywali papiestwo w słabości i bezsilności.Niekiedywprawdzie był papieżem człowiek śmiały, jak np.Sykstus, mimo to ani szczęście, ani umiejętność niezdołały nigdy uwolnić go od tych niedogodności.Przyczyną tego była też krótkość rządów papieży, gdyżw dziesięciu latach - tyle przeciętnie rządził każdy z nich - ledwo zdołał upokorzyć jedno stronnictwo; ajeżeli - powiedzmy - jeden papież poskromił prawie Colonnów, to znów jego następca, wróg Orsinich,wywyższał tych, których poprzednik nie miał czasu zupełnie wygubić.To było przyczyną, że w małejcenie były w Italii siły świeckie papieża.Przyszedł potem Aleksander VI, który najlepiej ze wszystkich papieży, jacy kiedykolwiek byli, pokazał,jaką przewagę może papież uzyskać przez pieniądze i siłę zbrojną.Wszystko, co zdziałał przez księciaValentino i z okazji wkroczenia Francuzów, omówiłem powyżej, rozpatrując czyny księcia.A chociażjego zamiarem nie było powiększenie potęgi Kościoła, lecz księcia, niemniej to, co uczynił, przysporzyłopotęgi Kościołowi, który po jego śmierci i po zgonie księcia stał się spadkobiercą owoców jego trudów.Przyszedł potem papież Juliusz i zastał Kościół potężny, mający w swym posiadaniu całą Romanię;wszyscy zaś baronowie rzymscy byli wygubieni i stronnictwa zniweczone wskutek razów Aleksandra;nadto znalazł otwartą drogę do gromadzenia pieniędzy, jakiej nie używał nikt przed Aleksandrem.Wtych rzeczach Juliusz nie tylko szedł śladem poprzednika, lecz jeszcze go prześcignął i postanowił zająćBolonię, zniszczyć Wenecjan i wypędzić Francuzów z Italii [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

bezglutenowo.pev.pl