Philip G. Zimbardo, John Boyd Paradoks czasu (2)

Podstrony

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W poszukiwaniu wyjaśnienia zapuściliśmy się w głąb dziedziny, która wciąż pozostajetematem tabu w psychologii akademickiej: kwestii życia po śmierci.Nasze tezy niezakładały jednak, że życie po śmierci istnieje, lecz koncentrowały się na wpływie, jakiwiara w życie po śmierci może wywierać na sposób, w jaki ludzie zachowywaliby sięprzed śmiercią.Z naszego obiektywnego punktu widzenia psychologów społecznych, to cofaktycznie miałoby wydarzyć się po naszej śmierci, było bez znaczenia.Interesowało nasjedynie to, w jaki sposób wiara w życie po śmierci wpływa na zachowania osób żyjących.Według ostrożnych szacunków od 80 do 95% osób z kultury zachodniej wierzy w Bogaoraz w istnienie życia po śmierci.Takie wyniki badań prawdopodobnie minimalizująjednak zakres tego zjawiska.Freud uważał, że nawet kiedy ludzie wyobrażają sobie własnąśmierć, opowiadają o tym zdarzeniu z perspektywy świadka, który ją przetrwał[19].Uważał on, że „podświadomie każdy z nas jest przekonany o swojej nieśmiertelności.(…)Nasza podświadomość (…) nie wierzy we własną śmierć; zachowuje się tak, jakgdybyśmy byli nieśmiertelni”.Ze świeckiego punktu widzenia, wierząc, że jesteśmynieśmiertelni, planowanie na przyszłość ma niewiele sensu.Nawet gdybyśmy w życiupopełnili poważne błędy, i tak przecież nie miałoby to znaczenia.Moglibyśmy żyć dniemdzisiejszym, narażając nasze życia przez lekkomyślne zaniedbania.Mielibyśmy przecieżgwarancję jutra.Niektóre dogmaty religijne podkreślają to, że nieśmiertelność wiąże sięz dodatkową odpowiedzialnością.Nasze ciała umierają, lecz nasze dusze żyją wiecznie.Przez wzgląd na nieśmiertelność duszy na ludziach ciąży odpowiedzialność za ichdziałania na ziemi, które wpływają na naszą przyszłość, trwającą całą wieczność.„Cenągrzechu” jest nie tylko śmierć, lecz los o wiele gorszy: wieczne potępienie.U schyłku ubiegłego wieku 77% Amerykanów wierzyło w życie po śmierci.Odsetekten rósł od roku 1944[20].Ponieważ większość ludzi wierzy w życie po śmierci,większość z nich ma cele, które sięgają dalej niż koniec życia: uniknięcie piekła, pójściedo nieba lub reinkarnacja jako wyższa forma życia[21].Nagroda lub kara, jakie czekająnas po śmierci, mogą wpływać na nasze zachowanie w teraźniejszości w takim samymstopniu, jak cele dotyczące okresu poprzedzającego śmierć.Ostatecznie stworzona przezpsychologów koncepcja przyszłości jest tak samo rzeczywista, jak koncepcja egzystencjipo śmierci.Wizje przyszłości oraz życia po śmierci są konstrukcjami psychologicznymi,wymysłami ludzkiego umysłu.Transcendentalna perspektywa postrzegania czasuw przyszłościAby sprawdzić, czy przekonania dotyczące celów, nagród i kar, które oczekują nas pośmierci, tworzą nową perspektywę postrzegania czasu, dodaliśmy do Kwestionariuszapostrzegania czasu Zimbardo pytania zakładające istnienie życia po śmierci.Takzmodyfikowany kwestionariusz został wypełniony przez kilkuset ludzi, kiedy zaśprzyjrzeliśmy się wynikom, wyłoniła się przed nami wyraźna i bardzo istotna nowaperspektywa postrzegania czasu, którą określiliśmy jako przyszłą transcendentalną (wynik,jaki na skali perspektywy postrzegania czasu zorientowanej na przyszłość transcendentalnąosiągnął Phil to 1,5, wynik Johna zaś to 1,8).Dla wielu ludzi okresy przed śmiercią oraz po śmierci dzielą psychologicznąprzyszłość na dwa segmenty[22].Przyszłość tradycyjna lub doczesna rozpoczyna sięw teraźniejszości, a kończy w chwili wyobrażonej śmierci.W tym okresie są realizowaneżyciowe cele, takie jak ukończenie college’u, zostanie rodzicem, posiadanie domui wzięcie ślubu.Tym właśnie typem przyszłości tradycyjnie zajmują się psychologowie.Perspektywa postrzegania czasu zorientowana na przyszłość transcendentalną rozciąga sięnatomiast od chwili śmierci fizycznego ciała aż po nieskończoność.Przyszłośćtranscendentalna obejmuje różne zdarzenia, takie jak sąd ostateczny, połączeniez ukochanymi, którzy odeszli, życie wieczne, osiągnięcie jedności z naturą, reinkarnacjaoraz koniec biedy, bólu i cierpienia.Tę właśnie – nieudokumentowaną „przyszłość” –większość psychologów z reguły ignoruje lub spycha na margines.Tak jak należałoby się spodziewać, perspektywa postrzegania czasu zorientowana naprzyszłość transcendentalną wiąże się z przyjętą przez daną osobę religią, duchowościąoraz wiarą w życie po śmierci.Transcendentalni, osoby plasujące się wysoko na skaliperspektywy postrzegania czasu zorientowanej na przyszłość transcendentalną, częściej niżinne osoby, plasujące się niżej na tej skali, uczęszczają na msze oraz praktykują obrządkireligijne w domu.Jako że perspektywa postrzegania czasu zorientowana na przyszłośćtranscendentalną co do zasady jest powiązana z przekonaniami religijnymi, istniejąznaczące różnice między poszczególnymi religiami co do zakresu, w jakim wierniprzyjmują tę perspektywę.Chrześcijanie i muzułmanie osiągają wyniki ponadprzeciętniewysokie na skali przyszłej transcendentalnej, podczas gdy Żydzi, buddyści oraz osobynieprzyznające się do żadnej religii, osiągają wyniki poniżej średniej[23].Tabela 1.Przyszła transcendentalna perspektywa postrzegania czasu a religie świataKażda religia inaczej podchodzi do przyszłości transcendentalnej oraz pozostałychperspektyw postrzegania czasu.Każda z nich ma własny profil perspektywy postrzeganiaczasu.Jak widać po cytatach wprowadzających do tego rozdziału, chrześcijaniei muzułmanie żywią silną wiarę w istnienie przyszłości transcendentalnej.Tak naprawdęobydwie religie postrzegają przyszłość doczesną jako przygotowanie do sądu ostatecznego.Protestanci mają skłonność do osiągania skrajnych wyników na skali każdej z perspektywpostrzegania czasu, plasując się bardzo nisko na skali negatywnego nastawienia doprzeszłości oraz niezwykle wysoko na skali perspektyw postrzegania czasu nastawionychna przyszłość.Protestanci dostrzegają pozytywne strony swojej przeszłości, uporczywiedążąc do „dobrej” przyszłości.Profil osób wyznania żydowskiego jest podobny, lecz mniejskrajny [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

bezglutenowo.pev.pl