Podstrony
- Strona startowa
- Piotr Neil Gawronski InterBase dla delfinow
- Czarnecki Piotr Koncepcja umyslu w filozofii De
- Matywiecki Piotr Twarz Tuwima
- Czarnecki Piotr Koncepcja umyslu . (2)
- Barbara Szacka Wstep do Socjologii
- Socjologia Piotr Sztompka, Marek K. (forma txt)
- Piotr Sztompka Socjologia
- Graves Robert Corka Homera
- Lackey Mercedes Wiatr furii
- 116 128 PODKRECANIE PROCKA
- zanotowane.pl
- doc.pisz.pl
- pdf.pisz.pl
- kolazebate.pev.pl
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
. PozostaÅ‚e pozycje z naszej listy sÄ… osiÄ…gane; nabywamy je przez wÅ‚asne decyzje i starania. Dotyczy to w szczególnoÅ›ci pozycji zawodowych: zamiatacza, urzÄ™dnika, lekarza, profesora, kosmonauty. OczywiÅ›cie sÄ… one osiÄ…gane Å‚atwiej lub trudniej, albo sÄ… otwarte niemal dla każdego i wymagajÄ… niewielkiego przygotowania, jak zamiatacz na jednym biegunie tej listy, albo sÄ… bardziej ekskluzywne, obwarowane trudnymi barierami i wymagajÄ… gÅ‚Ä™bokiego i dÅ‚ugotrwaÅ‚ego przygotowania, jak kosmonauta czy profesor na drugim biegunie listy. Jak w każdej klasyfikacji, pojawiajÄ… siÄ™ i tutaj kategorie poÅ›rednie. Na przykÅ‚ad: Warszawiak, ojciec, wiÄ™zieÅ„. Można urodzić siÄ™ w Warszawie, ale można także przeprowadzić siÄ™ do Warszawy. Można zostać ojcem w wyniku Å›wiadomego pragnienia i decyzji, ale można i przypadkiemº, wbrew wÅ‚asnym chÄ™ciom, o czym Å›wiadczÄ… liczne procesy o ustalenie ojcostwa. Można znalezć siÄ™ w wiÄ™zieniu niesÅ‚usznie, w wyniku pomyÅ‚ki sÄ…dowej, sfingowanego procesu, odpowiedzialnoÅ›ci zbiorowej, a wiÄ™c bez wÅ‚asnej winy. Natomiast kryminalista znajduje siÄ™ w wiÄ™zieniu przez wÅ‚asne zasÅ‚ugiº i choć oczywiÅ›cie nie ma na to ochoty, ale popeÅ‚niajÄ…c zbrodniÄ™, musiaÅ‚ na takÄ… ewentualność siÄ™ godzić, a zatem wybieraÅ‚. Także z przynależnoÅ›ciÄ… narodowÄ…, a jeszcze wyrazniej z obywatelstwem, pojawia siÄ™ problem z uwagi na możliwość tzw. naturalizacji. Nawet pÅ‚eć może w wyniku zdumiewajÄ…cych postÄ™pów chirurgii stawać siÄ™ sprawÄ… wyboru. Ogólnie można zauważyć, że wraz z rozwojem spoÅ‚ecznym zmienia siÄ™ proporcja pozycji przypisanych i osiÄ…ganych. W spoÅ‚eczeÅ„stwie tradycyjnym przypisane byÅ‚o i miejsce na ziemi, bo maÅ‚o kto zmieniaÅ‚ miejsce zamieszkania, i pozycja klasowa, bo maÅ‚o kto w ciÄ…gu życia awansowaÅ‚, i pozycja zawodowa na ogół dziedziczona po ojcu, i status małżeÅ„ski, bo czÄ™sto wynikaÅ‚ z uzgodnieÅ„ czy kontraktów miÄ™dzy rodzicami małżonków. W spoÅ‚eczeÅ„stwie nowoczesnym wszystkie te pozycje przechodzÄ… na ogół do kategorii osiÄ…ganych. Akcent na indywidualizm, podmiotowość, autonomiÄ™ jednostki otwiera przed każdym ogromne pole opcji życiowych, edukacyjnych, zawodowych, wariantów kariery, dróg awansu, miejsc zamieszkania, kandydatów do małżeÅ„stwa, form rodziny. Stajemy siÄ™ w coraz peÅ‚niejszym stopniu prawdziwymi kowalami naszych wÅ‚asnych losówº. WÅ›ród tych dominujÄ…cych dzisiaj w spoÅ‚eczeÅ„stwie pozycji osiÄ…ganych trzeba jeszcze wprowadzić bardziej subtelne rozróżnienie. Otóż osiÄ…gamy je czasami wedÅ‚ug kryteriów uniwersalistycznych, to znaczy dajÄ…cych równe szansÄ™ każdemu potencjalnemu kandydatowi, o ile tylko speÅ‚ni pewne warunki bezpoÅ›rednio zwiÄ…zane z wykonywaniem tej pozycji, czyli z realizowaniem zwiÄ…zanej z niÄ… roli. Sprawność fizyczna to jeden z warunków sine qua non zostania piÅ‚karzem, dobra dykcja i aparycja sÄ… konieczne dla spikera telewizyjnego, pewien poziom wiedzy i umiejÄ™tnoÅ›ci niezbÄ™dny jest dla studenta, a doskonaÅ‚a znajomość prawa dla adwokata. Niektóre z tych cech mogÄ… być wrodzone, niektóre wymagajÄ… dÅ‚ugotrwaÅ‚ego ksztaÅ‚cenia, edukacji, treningu. Wiadomo, że wielkim skrzypkiem nie zostanie każdy, kto dÅ‚ugo uczy siÄ™ grać na skrzypcach, a tylko ten, kto ma wrodzony talent. Aby zostać koszykarzem w NBA, nie wystarczy dÅ‚ugo trenować, ale trzeba także być wysokiego wzrostu. Ważne jest jednak 70to, aby wszystkie te cechy, zdolnoÅ›ci, talenty, umiejÄ™tnoÅ›ci, wiedza itp. byÅ‚y istotnie zwiÄ…zane z zajmowaniem okreÅ›lonej pozycjo roli. Kiedy rekrutacja do danej pozycji bierze pod uwagÄ™ tylko takie cechy, mówimy, że ma charakter uniwersalistyczny. PrzyszÅ‚y student zdaje egzamin wstÄ™pny sprawdzajÄ…cy wiedzÄ™, umiejÄ™tność myÅ›lenia, inteligencjÄ™. PrzyszÅ‚y piÅ‚karz odbywa testy sprawnoÅ›ciowe. Spiker telewizyjny przechodzi seriÄ™ zdjęć próbnych. Adwokatowi nie wystarczy dyplom prawa, musi jeszcze odbyć aplikacjÄ™ i przejść weryfikacjÄ™ przed RadÄ… AdwokackÄ…, a lekarz staje przed komisjÄ… specjalizacyjnÄ…. Zdarza siÄ™ jednak i tak, że przy rekrutacji bierze siÄ™ pod uwagÄ™ kryteria partykularystyczne, to znaczy dajÄ…ce z góry wiÄ™ksze szansÄ™ albo przeciwnie, eliminujÄ…ce niektórych potencjalnych kandydatów ze wzglÄ™du na jakieÅ› okolicznoÅ›ci bezpoÅ›rednio niezwiÄ…zane z pozycjÄ… i rolÄ…, do których aspirujÄ…. Mierny absolwent prawa dostaje siÄ™ do adwokatury, bo jest krewnym prezesa Rady Adwokackiej. Kierowca autobusu wchodzi do rady nadzorczej banku, bo jest czÅ‚onkiem wpÅ‚ywowej partii politycznej. Wybitny menadżer przegrywa konkurs na dyrektora firmy, bo jest kobietÄ…. Bierze siÄ™ wiÄ™c pod uwagÄ™ sprawy, które nie majÄ… nic wspólnego z byciem dobrym adwokatem, dobrym bankierem czy dyrektorem. To sÄ… przykÅ‚ady oczywiÅ›cie naganne, piÄ™tnujemy je mocno pejoratywnymi okreÅ›leniami, jako nepotyzm, korupcjÄ™, frakcyjność, dyskryminacjÄ™. * Malarz pejzażysta w Roviij, Chorwacja Ale sÄ… sytuacje bardziej problematyczne, gdy za stosowaniem kryteriów partykularystycznych przemawiajÄ… jakieÅ› argumenty ideologiczne. Na przykÅ‚ad do niedawna u nas, a w dalszym ciÄ…gu w wielu uniwersytetach amerykaÅ„skich, stosowana byÅ‚a praktyka uprzywilejowania przy przyjmowaniu na studia tych kandydatów, których wczeÅ›niejsze szansÄ™ zdobycia dobrego wyksztaÅ‚cenia czy tych kwalifikacji, które nazywamy szerzej kapitaÅ‚em kulturowymº, byÅ‚y bez ich winy mniejsze. W Ameryce pod nazwÄ… affirmative action chodzi o wyrównywanie szans mniejszoÅ›ci etnicznych, Å›rodowisk nÄ™dzy, biedy, upoÅ›ledzenia, marginesowoÅ›ci spoÅ‚ecznej. U nas chodziÅ‚o o mÅ‚odzież wiejskÄ…, robotniczÄ… czy zamieszkaÅ‚Ä… w maÅ‚ych, odlegÅ‚ych miejscowoÅ›ciach. PrzydzielaÅ‚o siÄ™ im u nas tzw. punkty preferencyjne, a w Ameryce stosuje siÄ™ system kwotowy, tzn. zarezerwowana jest pewna pula miejsc na uczelniach dla Murzynów, Meksykanów, Porto rykaÅ„czyków itp. W rezultacie takiej polityki musi siÄ™ zdarzać tak, że dostanie siÄ™ na uniwersytet student gorszy, sÅ‚abiej przygotowany, o mniejszych umiejÄ™tnoÅ›ciach, niższej inteligencji, a odpadnie znakomity i utalentowany kandydat. Przeciwnicy powoÅ‚ujÄ… siÄ™ wiÄ™c na zasadÄ™ merytokratycznej sprawiedliwoÅ›ci i domagajÄ… stosowania kryteriów wyÅ‚Ä…cznie uniwersalistycznych. Takie argumenty doprowadziÅ‚y do zniesienia preferencji u nas, a także w niektórych stanach amerykaÅ„skich, np. w wyniku referendum obywateli w Kalifornii. Zwolennicy partykularystycznych preferencji powoÅ‚ujÄ… siÄ™ na zasadÄ™ równoÅ›ci szans, wskazujÄ…c na niesÅ‚uszne uprzywilejowanie mÅ‚odzieży z bogatych rodzin, uczÄ…cej siÄ™ w dobrych szkoÅ‚ach, wynoszÄ…cej i z domu, i z wielkich miast, w których mieszka, ogromny kapitaÅ‚ kulturowy
[ Pobierz całość w formacie PDF ]