Binek Tadeusz 03 Odrodzenie

Podstrony

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Na Fiodorze I zakończyła się dynastia rodu książęcego Rurykowiczów, panującego od 862 r.TurcjaW XVI w.Turcy kontynuowali swą ekspansję w kierunku Azji, Europy i Afryki.W 1514 r.zajęli Mołdawię, a w latach 1512-20 podbili Syrię, Palestynę, Egipt, Erytreę i terytoria arabskie na Bliskim Wschodzie do Oceanu Indyjskiego.Szczególne postępy poczynili za panowania sułtana Sulejmana II Wspaniałego (1520-66) z dynastii osmańskiej.Dobrze wyćwiczone, fanatyczne oddziały pieszych janczarów i konnych spahisów zajęły w 1521 r.Belgrad, będący wówczas w posiadaniu Węgier, i szereg nadgranicznych fortec.A po wznowieniu w 1526 r.działań wojennych rozbiły wojska węgierskie pod Mohaczem.W bitwie zginął również król węgierski i czeski Ludwik II (1516-1526), syn Władysława II Jagiellończyka.Te zwycięstwa umożliwiły Turkom zajęcie prawie całego terytorium Węgier i zagrożenie w 1529 r.Wiedniowi, stolicy Austrii.Zaś tron węgierski i czeski przejęli Habsburgowie.Korzystając z przewagi swej floty wojennej na Morzu Śródziemnym, Turcy zajęli też kolejno wyspy Rodos w 1522 i Sycylię w 1530 r.oraz podbili w 1537 r.Królestwo Neapolu na Półwyspie Apenińskim, następnie Cypr w 1570 i Tunezję w 1574 r.Zaś wcześniej zajęli w latach 1523-24 Syrię i Egipt, w 1534-46 Irak, a później także tereny Gruzji i Azerbejdżanu.W ten sposób imperium osmańskich Turków w XVI w.rozszerzyło do prawie 3 miliony km2 swe terytorium, które zamieszkiwało 14 milionów ludzi.Stolica państwa Stambuł, niedawny Konstantynopol, licząc pół miliona mieszkańców, była jednym z największych miast ówczesnego świata.Kraj rozwijał się również pomyślnie pod względem gospodarczym.Druga połowa XVI w.nie była już tak pomyślna dla Turcji.Utraciła ona swą przewagę na Morzu Śródziemnym, po zniszczeniu jej floty w bitwie morskiej pod Lepanto w Grecji, stoczonej w 1571 r.z flotą koalicji zachodnio-europejskich państw chrześcijańskich.Niepowodzeniem i utratą Kaukazu zakończyła się też wojna z Persją, prowadzona w latach 1578-90.Podobnie w wyniku klęski w wojnie z Austrią w latach 1593-1603 Turcja zmuszona została do zapłacenia wysokiego trybutu dla Węgier.Szyicka PersjaPo rozpadzie imperium Tamerlana, w granicach historycznej Persji funkcjonowało kilka państw, rywalizujących ze sobą.Między innymi przedmiotem wzajemnych sporów i waśni były problemy wiary, różniące islamskie ugrupowania sunnitów i szyitów.W 1500 r.szach Ismail odbudował jedność państwa perskiego i zaprowadził szyityzm jako oficjalną religię państwową.Dał też początek, panującej potem do XVIII w., dynastii Safawidów, z której najznakomitszym przedstawicielem był jego wnuk szach Abbas I Wielki (1587-1629).Za jego panowania odrodziła się w Persji jednolita władza centralna, wspomagana przez silną armię, złożoną z niewolników, nawróconych na islam.Państwo rozwijało się szybko gospodarczo, głównie dzięki produkcji i eksportowi, słynnych w całym świecie, jedwabi i dywanów.Renesans przeżywała również kultura perska, zwłaszcza literatura i malarstwo.W nowej stolicy Isfahanie powstało, za panowania Abbasa I, wiele pałaców, meczetów, karawanserajów, charakteryzujących się wykładzinami z barwnych, przeważnie błękitnych, płytek ceramicznych, zdobionych wyrafinowanymi arabeskami i malowidłami.Dynastia Mogołów w IndiachPrzez cały XV w.północną część Indii stanowił Sułtanat Delhijski, a na południu subkontynentu indyjskiego znajdowało się kilka niezależnych państw, rządzonych przez indyjskich maharadżów.Kolejni sułtanowie delhijscy próbowali kilkakrotnie rozszerzyć swe władztwo na obszary południowe, lecz nigdy im się to nie udawało.I odwrotnie, maharadżowie, mimo wzajemnych waśni i konfliktów, jednoczyli się we wrogości do swego północnego sąsiada.Wreszcie nadarzyła się okazja, by się go pozbyć, gdy na terytorium Afganistanu przejął władzę nowy zdobywca Babar, potomek Tamerlana i Dżingis-chana.Stworzył sprawną, nowoczesną armię, wyposażoną w artylerię i w pierwszym rzędzie próbował rozszerzyć swoje królestwo o Azję Środkową i Persję, to jest o terytoria dawnego imperium swoich bitnych przodków.Gdy mu się to nie udało, chętnie przystał na, propozycję podbicia Sułtanatu Delhijskiego, zgłaszaną przez maharadżów indyjskich.W kampanii wojennej 1526-28 dokonał tego dzieła, a Delhi stało się stolicą jego imperium.Babar dał początek królewskiej dynastii Wielkich Mogołów, która panowała potem w Indiach przez dwieście lat.Państwo w tym okresie przeżywało swój złoty wiek, zwłaszcza za rządów Akbara (1556-1605), wnuka Babara.Panujący Mogołowie zreorganizowali administrację i system oświaty, wprowadzili nowy pieniądz, stałe podatki i nadzór nad urzędnikami, by zapobiec korupcji.Dbali o rozwój sztuki i literatury, pod wpływem perskim rozwinęło się zwłaszcza malarstwo miniaturowe.Za ich panowania powstało wiele imponujących budowli, głównie sakralnych, o monumentalnej architekturze, łączącej style i ornamentykę budownictwa hinduskiego i muzułmańskiego.Podbój AmerykiPodróż Magellana dookoła świata.Po odkryciu w 1492 r.kontynentu amerykańskiego, Hiszpanie a także Portugalczycy, zintensyfikowali swe odkrywcze wyprawy zamorskie.W tym celu, zgodnie z opinią papieża, oba państwa zawarły w 1494 r.traktat, w którym podzieliły między siebie nowoodkryte terytoria.Granicą podziału został południk 46 stopni na zachód od Greenwich.Leżące na wschód od niego terytoria na kontynencie afrykańskim i w południowej Azji przypadły Portugalii.Natomiast cała Ameryka miała stać się zdobyczą Hiszpanii.Jednakże, jak się później okazało, na wschód od 46 południka znalazła się znaczna część południowej Ameryki i faktycznie tereny te opanowali potem Portugalczycy, zwąc je Brazylią.Milowym krokiem w dziele poznania świata przez współczesnych była pierwsza podróż drogą morską dookoła kuli ziemskiej [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

bezglutenowo.pev.pl