Richard Dawkins Bóg urojony

Podstrony

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Języki na przykład znaczącooddalają się od wspólnego pnia, jeśli tylko czas jest wystarczająco długi i dochodzi do tego czynnikrozdzielenia geograficznego (do kwestii lingwistycznych powrócimy za chwilę).Trudno zaprzeczyć, żezbliżone procesy mogą zachodzić w przypadku czysto arbitralnych przekonań czy wierzeń, różnychnakazów i zakazów przekazywanych z pokolenia na pokolenie, przekazywanych tym łatwiej ze względuna ową wrodzoną, użyteczną programowalność dziecięcych mózgów.Przywódcy religijni są doskonale świadomi tej plastyczności dziecięcych umysłów i znaczeniawczesnej indoktrynacji.Jezuici przechwalali się: daj nam dziecko na pierwsze siedem lat, a zrobimy zniego mężczyznę.To grozne przesłanie zawsze miało swoich zwolenników.W naszych już czasach naprzykład niejaki James Dobson 88*, założyciel haniebnego ruchu Focus on the Family" 89**, spokojniemógł głosić: Ci, którzy kontrolują, co młodzi ludzie myślą i czego doświadczają co widzą, słyszą,myślą i w co wierzą określą przyszły kurs tego narodu"79.Proszę jednak pamiętać, że moja hipoteza użytecznej łatwowierności dziecięcych umysłów to tylkojeden z przykładów, jak mogłoby wyglądać wyjaśnienie analogiczne do tego, którym posłużyliśmy się,analizując zachowanie ciem.Etolog Robert Hinde (w Why Gods Persist), antropolog Pascal Boyer (wReligion Explained) i Scott Atran (In Gods We Trust) zupełnie niezależnie od siebie opisali już religięjako produkt uboczny naturalnych dyspozycji psychicznych człowieka.Może nawet nie tyle jako produktuboczny, ile cały konglomerat efektów ubocznych zwłaszcza antropolodzy mają skłonność dopodkreślania licznych różnic dzielących wyznawane przez ludzi religie, choć oczywiście nie zapominająteż i o tym, co jest im wspólne.Zresztą wszystkie wierzenia religijne wydają się bardzo dziwne tym,którzy nie byli w określonej wierze wychowywani.Boyer długo prowadził badania wśród ludu Fang wKamerunie.Fang wierzą, że:[.] czarownice mają dodatkowy wewnętrzny narząd, coś jak zwierzę, które wylatuje nocą i niszczy ludziomplony i zatruwa krew.Mówi się też, że czasem czarownice spotykają się na wielkich ucztach, na których pożerająswe ofiary i planują przyszłe zdobycze.Wielu ludzi opowiadało mi, że pewien znajomy ich przyjaciela na własneoczy widział czarownice latające nocą nad wioską na liściu bananowca i ciskające magiczne zaklęcia na niczegoniespodziewające się ofiary.Pózniej Boyer opisuje własną przygodę:Podczas któregoś obiadu w Cambridge opowiadałem gościom o swoich egzotycznych przygodach, również owierzeniach ludu Fang.W pewnej chwili jeden z nich, ceniony teolog, zwrócił się w moją stronę i powiedział: Towłaśnie czyni antropologię tak fascynującą i tak trudną dyscypliną zarazem: trzeba wyjaśnić, w jaki sposób ludziemogą wierzyć w takie nonsensy".Przyznam, że w pierwszej chwili osłupiałem.Zanim zdołałem znalezć właściwąodpowiedz, rozmowa zeszła na inny temat, ktoś zaczął coś mówić o czajnikach i kociołkach.Najzabawniejsze, iż ów teolog zakładając, że był przedstawicielem któregoś z głównych nurtówchrzęścijaństwa z dużym prawdopodobieństwem musiał wierzyć w jakąś kombinację poniższychstwierdzeń: � Za czasów naszych przodków na świat przyszedł człowiek, którego matka zachowaładziewictwo i z którego poczęciem nie miał związku żaden biologiczny ojciec." Człowiek ów, gdy dorósł, wezwał swego przyjaciela zwanego Aazarzem, by powstał zezmarłych.Aazarz, mimo że ciało jego już zaczynało się rozkładać, błyskawicznie ożył." Tenże niemający ojca człowiek sam również ożył w trzy dni po tym, jak zmarł i zostałpochowany." Czterdzieści dni pózniej człowiek ów wszedł na szczyt wzgórza i fizycznie zniknął w niebie." Jeśli mówisz coś do siebie nawet w myślach, to człowiek, który nigdy nie miał ojca, i jego ojciec", który jest nim samym, słyszy wszystkie twoje myśli i może spełniać twoje prośby Wtym samym czasie słyszy też myśli wszystkich innych ludzi żyjących na świecie.88* Chrześcijański fundamentalista.Ruch Focus on the Family" ( Skup się na rodzinie") wyrósł wokół audycji radiowej i fundacji o tejsamej nazwie, którą pan Dobson (z wykształcenia psycholog) założył w roku 1977 w Colorado Springs.Dziś Dobson, jak twierdzi, ma ponaddwieście milionów słuchaczy na całym świecie (jego audycja rzeczywiście retransmitowana jest przez ponad sześć tysięcy stacji radiowych iosiemdziesiąt telewizyjnych i nadawana w dwunastu językach).To przy okazji ważna postać amerykańskiej sceny politycznej i jeden z liderówtak zwanej moralnej większości (przyp.tłum.).89** Kiedyś bardzo mnie ubawiła nalepka na zderzaku samochodu, którą zobaczyłem w Colorado Focus on your own damn family"(Skup się lepiej na własnej cholernej rodzince"), dziś jednak patrzę na , nieco inaczej.Być może rzeczywiście niektóre dzieci należałoby chronićprzed indoktrynacją ze strony własnych rodziców (więcej na ten temat w Rozdziale 9.)." Jeżeli robisz coś złego (albo dobrego), ów człowiek, który nie miał ojca, widzi to, nawet jeślitwoich uczynków nie zna nikt inny.Za to, co czynisz, możesz być karany i nagradzany, i tonawet po śmierci." Matka-dziewica człowieka, który nie został spłodzony, nigdy nie umarła, tylko fizycznie została wzięta" do nieba." Chleb i wino, jeśli pobłogosławi je kapłan (który koniecznie musi mieć jądra), stają się" ciałemi krwią owego mężczyzny, który nigdy nie miał ojca.Co zrobiłby obiektywny antropolog, gdyby podczas badań terenowych w Cambridge zetknął się ztakim zestawem wierzeń?PSYCHOLOGICZNA SKAONNOZ DO RELIGIIKoncepcja psychologicznych produktów ubocznych w naturalny sposób wyłania się z ważnej ibardzo intensywnie w ostatnich latach rozwijanej dziedziny wiedzy "" z psychologii ewolucyjnej80.Psychologowie ewolucyjni przyjmują, że tak jak oko jest ewolucyjnie ukształtowanym narządem dopatrzenia, a skrzydła ewolucyjnie ukształtowanym narządem do łatania mózg jest ewolucyjnieukształtowanym zbiorem narządów ( modułów") służących do radzenia sobie z określonymi potrzebamizwiązanymi z przetwarzaniem informacji istnieje moduł odpowiedzialny za relacje z krewnymi, modułwzajemnej wymiany, moduł empatii itd.Religię można w tym ujęciu traktować jako produkt ubocznyniewłaściwego funkcjonowania kilku spośród tych modułów, na przykład modułów, które odpowiadająza tworzenie teorii umysłów innych ludzi, budowanie koalicji, faworyzowanie członków własnej grupykosztem obcych" [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

bezglutenowo.pev.pl